Zapraszamy do korzystania z przygotowanej specjalnie dla Państwa wyszukiwarki pojęć związanych z podejmowaną w serwisie problematyką. Mamy nadzieję, że zamieszczone definicje będą dla Państwa pomocne w poszerzaniu wiedzy w tym zakresie. Jednocześnie pragniemy poinformować, że niniejsza baza terminologiczna jest na bieżąco uaktualniana na podstawie dokonywanych okresowo analiz wpisów poszukiwanych przez Państwa definicji terminów.

ADHD [am. Attention Deficit Hyperactivity Disorder] Dodaj do ulubionych
Zespół nadruchliwości psychoruchowej. Zaburzenie psychiczne okresu dzieciństwa, prowadzące do istotnego upośledzenia funkcjonowania oraz zwiększające ryzyko wystąpienia innych zaburzeń psychicznych, takich jak zaburzenia zachowania i nadużywanie substancji psychoaktywnych. Objawia się zaburzeniami koncentracji, nadmierną impulsywnością i nadruchliwością.
 
Afazja [gr. aphasía ‘niemota’] Dodaj do ulubionych
upośledzenie lub niemożność wyrażenia myśli słowami (afazja ruchowa), mimo sprawności aparatu artykulacyjnego, lub niemożność zrozumienia mowy (afazja czuciowa); następstwo uszkodzenia mózgowych ośrodka mowy lub ich połączeń.

Klasyfikacja afazji (wg A. Łurii) - przyczyny i objawy:
  • afazja akustyczno-gnostyczna - spowodowana uszkodzeniem okolicy Wernickego. Przejawia się zaburzeniami rozumienia mowy (osoba słyszy dźwięk, ale nie potrafi go zidentyfikować);
  • afazja akustyczno-mnestyczna - jest wynikiem uszkodzenia tylnej części płata skroniowego leżącej poniżej okolicy Wernickego. Charakteryzuje się zaburzeniem pamięci słuchowej słów; także trudnościami w rozumieniu dłuższych lub podawanych w szybszym tempie wypowiedzi;
  • afazja kinestetyczna (dośrodkowo-ruchowa) - powstaje w wyniku uszkodzenia wieczka ciemieniowego. Objawia się trudnościami artykulacyjnymi wynikającymi z zaburzeń analizy i syntezy doznań czuciowych pochodzących z narządów artykulacyjnych (zaburzenia kinestezy);
  • afazja kinetyczna (odśrodkowo-ruchowa) - jest skutkiem uszkodzenia okolicy Brocka. Przejawia się zaburzeniami realizacji ciągu głosek (sekwencji głosek i płynności wymowy);
  • afazja semantyczna - występuje w uszkodzeniu okolicy TPO (pogranicze płatu ciemieniowego, potylicznego i skroniowego) Charakteryzuje się zaburzeniami syntezy równoczesnej koniecznej przy rozumieniu złożonych konstrukcji słownych;
  • afazja dynamiczna - przypisywana jest uszkodzeniom lewego płata czołowego położonego do przodu od okolicy Brocka. Objawia się trudnościami w budowaniu zdań rozwiniętych.
Encyklopedia PWN
 
Alalia Dodaj do ulubionych
Dysfunkcja spowodowana uszkodzeniem obszarów mowy, opóźnieniem rozwoju funkcji struktur mózgowych odpowiedzialnych za procesy mowy. Pojawia się w okresie prelingwalnym (przed językowym) przez co hamują proces rozwoju mowy.
  • alalia percepcyjna (recepcyjna) - powinna być różnicowana z głuchotą;
  • alalia ekspresywna - może mieć charakter tzw. prostego opóźnienia rozwoju mowy (alalia prolongata), który ustępuje samoistnie w wyniku dojrzewania układu ośrodkowego.
     
 
Aleksja [gr. a- ‘nie’, léxis ‘czytanie’] Dodaj do ulubionych
ślepota słowna, med. niezdolność czytania; towarzyszy często afazji ruchowej
Encyklopedia PWN
 
Artykulacja [łac. articulatio 'rozczłonkowanie'] Dodaj do ulubionych
wyraźnie wymawiać; ruchy i układ narządów mowy niezbędne do wymówienia danej głoski;
Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego